„Gazeta Chojeńska” numer 36 z dnia 09.09.2014
Prezentujemy tu wybrane teksty z każdego numeru.
Wszystkie artykuły i informacje znajdują się w wydaniu papierowym.

Porozmawiajmy o historii regionalnej

17 września w Cedyni Kongres Towarzystw Regionalnych i Lokalnych

Historia regionalna i lokalna spełnia olbrzymią rolę w życiu społeczeństw. Jej znajomość, w powiązaniu z dziejami naszych rodzin, buduje naszą tożsamość, umacnia patriotyzm - stosunek do ojczyzny, tej małej i tej dużej. Budowane więzi mogą przyczynić się do rozwoju miejsca, w którym się wychowujemy i żyjemy. Regionalizm może w końcu spełniać olbrzymią rolę w edukacji. Patrząc na administracyjne pęta, krępujące obecnie swobodny rozwój uczelni wyższych, niewielkie lub żadne środki na akademickie badania regionalne oraz modę w świecie nauki na podejmowanie tematów powszechnych, nie dziwi, że rolę podstawowych ośrodków badań regionalnych, podobnie jak przed 1945 r., przejmą organizacje pozarządowe: towarzystwa naukowe, stowarzyszenia, pasjonaci. Widoczne jest to w ostatnich latach w zwiększeniu zainteresowania historią nieakademicką, która zaraża i działa jak kula śniegowa. Powstają coraz to nowsze inicjatywy lokalne, propagujące ją w różnej formie.
O działalności takich organizacji chcemy podyskutować 17 września od godz. 16 w Klasztorze w Cedyni podczas Kongresu Towarzystw Regionalnych i Lokalnych. Hasło brzmi: „Regionalizm w epoce globalizacji”. Będzie to jeden z paneli XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, odbywającego się w Szczecinie od 17 do 21 września pod honorowym patronatem prezydenta RP. Chcemy oddać głos samym towarzystwom, stworzyć okazję do prezentacji, a przede wszystkim nawiązania kontaktów i wymiany doświadczeń (zwłaszcza w kwestii pozyskiwania funduszy na badania naukowe) oraz porozmawiać o potrzebach i zadaniach stawianych towarzystwom regionalnym. Zamierzamy też rozmawiać o historycznych uwarunkowaniach działalności towarzystw w Polsce i Niemczech, zachęcaniu nauczycieli i młodzieży do działalności w NGO, blaskach i cieniach współpracy towarzystw z władzami, domami kultury, muzeami itd. Kongres jest zatem skierowany do organizacji zajmujących się historią - jej badaniem i popularyzowaniem, instytucji naukowych, kulturalnych, władz samorządowych, nauczycieli i uczniów oraz wszystkich pasjonatów historii. Wśród uczestników będą m.in.: prezesi Wspólnoty Kulturowej Borussia z Olsztyna, oddziałów Polskiego Towarzystwa Historycznego ze Skarżyska-Kamiennej, Przemyśla, Dębna, Witnicy, Kostrzyna, Bad Freienwalde, Oderbergu, Schwedt. Spotkanie będzie tłumaczone symultanicznie.

Równolegle z obradami Kongresu w murach klasztoru trwać będzie polsko-niemiecki pokaz publikacji regionalnych, zorganizowany w ramach projektu COKiS pt. „Wspólna historia na pograniczu Odry – Cedynia 2014”, a dofinansowany przez Unię Europejską (Fundusz Małych Projektów INTERREG IVA). Swój udział, obok różnych instytucji i stowarzyszeń z pogranicza, potwierdziły też m.in.: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Archiwa Państwowe ze Szczecina i Gorzowa, WiMBP w Gorzowie.

Referaty wstępne wygłoszą: jeden z najsłynniejszych polskich historyków - prof. dr hab. Henryk Samsonowicz z Uniwersytetu Warszawskiego (minister edukacji w rządzie T. Mazowieckiego) – „Towarzystwa naukowe – ich rola w tworzeniu dziedzictwa narodowego” oraz prof. dr hab. Andrzej Buko (Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk/Uniwersytet Warszawski) – „Badania regionalne a rozwój cywilizacyjny lokalnych społeczności”. Potem zaplanowano prezentacje: prof. dr hab. Jerzy Motylewicz (Uniwersytet Rzeszowski/PTH O. Przemyśl) - „Środowisko historyczne Przemyśla w XX i XXI w.”, Kornelia Kurowska - Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa Borussia oraz Fundacja Borussia w Olsztynie, dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński, prezes Terra Incognita) - Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Terra Incognita z Chojny, Heinz Oschmann i Jürgen Theil - Uckermärkische Geschichtsverein zu Prenzlau e.V., dr Piotr Kardyś - PTH O. Skarżysko-Kamienna, Eckhard Walther - Verein für Heimatkunde Angermünde e.V., dr hab. Krzysztof Nowak - cieszyński oddział PTH. Moderacja i koordynacja: prof. dr hab. Wojciech Iwańczak (Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce/Warszawa) i dr Paweł Migdalski.


Organizatorami kongresu są: Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział Szczecin i teatr Uckermärkische Bühnen Schwedt we współpracy z gminą Cedynia, Cedyńskim Ośrodkiem Kultury i Sportu, Stowarzyszeniem Historyczno-Kulturalnym „Terra Incognita”, Instytutem Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA - Zespół Elektrowni Dolna Odra. Kongres jest częścią projektu „Wspólna polsko-niemiecka historia kluczem do przyszłości - przekroczenie granic”, realizowanego przez PTH O. Szczecin we współpracy z UBS Schwedt, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu Państwa - Fundusz Małych Projektów INTERREG IVA.
Paweł Migdalski

do góry