„Gazeta Chojeńska” numer 06 z dnia 07.02.2017
Prezentujemy tu wybrane teksty z każdego numeru.
Wszystkie artykuły i informacje znajdują się w wydaniu papierowym.

O zabytkach w gminie Moryń

Czesław Skwirzyński

Gminny Program Opieki nad Zabytkami na lata 2016-2017 przedstawił 26 stycznia na sesji Rady Miejskiej w Moryniu Czesław Skwirzyński. Każda gmina ma obowiązek przedłożyć radnym taki dokument co cztery lata. Obecny został opracowany przez Kazimierę Kalitę-Skwirzyńską, a - jak skromnie stwierdził Cz. Skwirzyński - on został tylko wytypowany do jego omówienia.

Moryń i okolice mogą pochwalić się obiektami o wyjątkowym znaczeniu kulturowym. Największe wrażenie robi przede wszystkim architektura sakralna i obronna. Moryński kościół pw. św. Ducha jest najstarszą kamienną świątynią na terenie Pomorza Zachodniego (historycy zgodnie twierdzą, że odnaleźć w niej możemy elementy romańskie, wczesnogotyckie i gotyckie). Innym nie mniej ważnym elementem w zabudowie miejskiej są mury obronne. Gmina regularnie stara się o fundusze na ich renowację – co owocuje tym, że zachowane prawie na całym obwodzie mury są sporą atrakcją turystyczną tego miejsca. Inne zabytki o największym znaczeniu dla gminy to także: owalnicowe układy wsi w Mirowie, Nowym Objezierzu i Witnicy, kamienne kościoły z końca XIII wieku (oprócz moryńskiego są to także świątynie w Mirowie, Starym Objezierzu, Dolsku i Witnicy), kamienne ogrodzenia cmentarzy przykościelnych, parki zakładane od XVIII w. (na szczególną uwagę zasługuje park w Witnicy z bogatym starodrzewem), zespoły zabudowy dworcowej i folwarcznej, a także zespół wiejskich budynków gospodarczych.

Moryński kościół jest jednym z najstarszych w województwie

W nowej edycji Programu Opieki nad Zabytkami państwo Skwirzyńscy położyli nacisk na kontynuację głównych celów z lat poprzednich. Moryń zrealizował bowiem sporą część zadań priorytetowych, wyznaczonych już wcześniej. Jeśli chodzi o ochronę i poprawę stanu dziedzictwa kulturowego, ważne będzie uwzględnianie problemów ochrony zabytków i poprawy ich stanu technicznego poprzez uwzględnienie tego w gminnym budżecie, a także dzięki aktywnemu pozyskiwaniu środków. Cz. Skwirzyński nadmienił również, że warto byłoby utworzyć w gminie stanowisko ds. zabytków. Podpowiadał też, jak wiele może zyskać wizerunek miasta, jeśli odpowiednio zadba się o jego mocne historyczne strony. Sugerował m.in. zagospodarowanie ich na cele kulturalne czy turystyczne, zadbanie o odpowiednią promocję, i - co najważniejsze - budowę profesjonalnego systemu informacji turystycznej. - Warto wdrażać program w oparciu o świadomość społeczną - przekonywał gość. Organizacja kierowanych do różnych środowisk imprez kulturalnych, konferencji naukowych i popularnonaukowych pogłębiających wiedzę o dziedzictwie kulturowym będzie sprzyjać poszerzeniu wiedzy o tym, co miasto ma do zaoferowania turystom. Ważne jest także - co powtarzał kilkukrotnie Cz. Skwirzyński - by konserwować i odrestaurowywać na bieżąco, nie czekając, aż jakiś zabytek popadnie w ruinę . Ponadto radnym zasugerowano konkretne cele. Są to m.in.: współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy przy zatrudnianiu bezrobotnych w ramach robót publicznych, np. przy porządkowaniu cmentarzy lub uzupełnianiu nasadzeń drzew w alejach, budowa produktu turystycznego „Moryńskie aleje” - zachęcanie do sadzenia drzewek i ich uzupełniania, opracowanie planu rewaloryzacji starego miasta w Moryniu, opracowanie i złożenie wniosku do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Kulturowego o wpisanie Morynia na listę pomników historii czy uporządkowanie i oznakowanie nieczynnych cmentarzy ewangelickich (w Przyjezierzu i Bielinie).

Furta Jeziorna - fragment murów miejskich Morynia

Takich punktów w omawianym programie było jeszcze więcej – teraz tylko od lokalnych włodarzy zależy, w jaki sposób zdecydują się dbać o dziedzictwo kulturowe i promować je na szerszą skalę.
Marta Walkowiak
(fot. mw, rr)

do góry