Transodra Online
Znajdziesz nas na Facebooku
„Gazeta Chojeńska” numer 04 z dnia 23.01.2018

Prezentujemy tu wybrane teksty z każdego numeru.
Wszystkie artykuły i informacje znajdują się w wydaniu papierowym.
Wojewoda wiceministrem
Znów rekordy!
15 lat temu zmarł Gerhard Polack
Rewir na podium w Będzinie
Kolędy i pastorałki w Mieszkowicach
Jak Chojna przegrała powiat
Moja siostra...
Sługa Boży
Sport

Jak Chojna przegrała powiat

Przypominamy wydarzenia sprzed 20 lat, kiedy niepowodzeniem zakończyły się negocjacje Chojny z Dębnem w sprawie wspólnego powiatu. Wzajemna nieufność i brak gotowości do kompromisów w kwestii podzielenia się powiatowymi instytucjami spowodowały, że rząd podjął salomonową decyzję: na mapie reaktywowanych w 1998 roku powiatów nie znalazło się żadne z tych miast, bo Chojnę włączono do powiatu gryfińskiego, a Dębno do myśliborskiego.


W zaplanowanym na 26 listopada [1997 roku] spotkaniu władz pięciu gmin naszego rejonu w sprawie przyszłego powiatu nie uczestniczyły delegacje Cedyni i Mieszkowic. Skorzystał za to z zaproszenia wójt Widuchowej (nie przyjechał nikt z Bań). Cedynia, Mieszkowice, Moryń i Trzcińsko-Zdrój ponownie zadeklarowały poparcie dla Chojny jako siedziby powiatu Stosowny dokument został już podpisany. Wójt Widuchowej stwierdził, że jego gmina ciąży w stronę Gryfina, ale jeżeli miałoby ono być wchłonięte przez Szczecin, Widuchowa będzie chciała być z Chojną.
Powiatowe akcje Chojny ostatnio wzrosły w związku z nominacją Michała Kuleszy na stanowisko sekretarza stanu w kancelarii premiera (w 1993 r. był on autorem projektu reformy powiatowej). Rząd zakłada, że wybory do rad powiatów muszą odbyć się w 1998 r. razem z gminnymi, dzięki czemu powiaty zaczęłyby funkcjonować już od 1 stycznia 1999 r. Dlatego M. Kulesza forsować będzie gotową mapę powiatów sprzed 4 lat (czyli z Chojną jako siedziba), bo na zmiany nie starczy czasu. - Tamta mapa była uzgodniona, a nie można robić samorządu lokalnego wbrew społecznościom lokalnym - stwierdził ostatnio Kulesza. Ministrowi Kuleszy chce złożyć wizytę delegacja władz Dębna, ale jest on ostatnio trudno uchwytny. Na 17 grudnia zaplanowano w Chojnie spotkanie władz 7 gmin, czyli także Dębna i Boleszkowic. Zainteresowanie udziałem wyraziła także Widuchowa.
„Gazeta Chojeńska” z 10 grudnia 1997


- To normalne, że Chojna chce mieć siedzibę powiatu u siebie, a Dębno u siebie - to jedna z konkluzji spotkania, do jakiego doszło 17 grudnia [1997 roku] w Chojnie. Miejscowe władze gościły burmistrzów, wójtów i przewodniczących rad: Boleszkowic, Cedyni, Dębna, Morynia, Trzcińska-Zdroju i Widuchowej. Już po raz drugi w podobnym spotkaniu nie uczestniczyła delegacja Mieszkowic. W dyskusji zaznaczyła się wyraźna oś: z jednej strony Dębno i Boleszkowice, z drugiej Chojna z Cedynią, Moryniem i Trzcińskiem. Zwolennicy Chojny zgodnie podkreślali, że mieszkańcy ich gmin mają do niej bliżej niż do Dębna, lepsza jest też komunikacja, ławo dojechać do stolicy województwa. Dębno ripostowało, że też będzie miało daleko do Chojny. - Dwa razy większe Dębno nie miałoby być powiatem? To byłoby nienaturalne - przekonywał przewodniczący RM Dębna Jan Baranowicz. Wraz z burmistrzem Ryszardem Święcickim twierdzili, że utworzenie siedziby w ich mieście będzie łatwiejsze niż w Chojnie. Obie strony nie wdawały się jednak w licytację na posiadane instytucje. - Mieszkańcy powiatu z racji odległości do Dębna ponosiliby znacznie większe koszty, a to też trzeba uwzględniać - mówił burmistrz Cedyni Leszek Kaliszczuk. Powracał też wątek z przeszłości. Władze Dębna nie zgadzają się z opinią, że przed 1975 r. ich miasto jako siedziba powiatu było uprzywilejowane. - Popik (chojeński sekretarz PZPR - red.) mógł dla Chojny załatwić więcej niż dla nas sekretarz powiatowy, ale lotnisko radzieckie blokowało rozwój - mówił J. Baranowicz. Innego zdania był przewodniczący RM Chojny Wojciech Fedorowicz, pełniący tę funkcję także w latach 60.
Zebrani oglądali opublikowaną tego dnia przez „Politykę" mapę z 1993 r. z Chojną jako siedzibą powiatu. Chojnianie byli usatysfakcjonowani, ale niektórzy przestrzegali: „To tylko gazeta”.
„Gazeta Chojeńska” z 24 grudnia 1997


Burmistrz Dębna Ryszard Święcicki na ostatniej sesji RMiG powiedział, że nie ustają zabiegi władz miasta o spotkanie z prof. Michałem Kuleszą (odpowiedzialnym za reformę administracyjną). Burmistrz poinformował, że wysłane zostało do ministerstwa stanowisko rady w sprawie utworzenia powiatu z siedzibą w Dębnie, przyjęte na poprzedniej sesji. - Ze spotkania w Warszawie nie zrezygnujemy, bo nawet krótka rozmowa może dać o wiele więcej niż racje przedstawione pisemnie - powiedział R. Święcicki.
„Gazeta Chojeńska” z 7 stycznia 1998


Rząd nie chce powoływać powiatów skłóconych. Wchodzące w jego skład gminy powinny utworzyć go zgodnie. Takie są niedawne doniesienia z Warszawy. Wobec konfliktu między Chojną a Dębnem odnośnie umiejscowienia siedziby powiatu zespół rządowy ds. reformy podziału administracyjnego kraju bierze pod uwagę trzecią alternatywę: powiat chojeński nie powstałby w ogóle, a część gmin z Chojną weszłaby w skład powiatu gryfińskiego, zaś Dębno i Boleszkowice (a być może także Trzcińsko-Zdrój) do powiatu myśliborskiego (w województwie szczecińskim) lub gorzowskiego (w województwie poznańskim). Istnienie takiego pomysłu potwierdził w rozmowie z „Gazeta Chojeńską” poseł Artur Balazs. Natomiast za mało realną uważa się możliwość utworzenia powiatu złożonego tylko z pięciu gmin, czyli bez Dębna i Boleszkowic. Byłby on bowiem za mały i za słaby.
Sprawa powiatu stanowiła jeden z ważniejszych punktów sesji Rady Miejskiej w Dębnie 29 stycznia. l choć przy innych istotnych kwestiach (np. podczas uchwalania budżetu) nie brakowało wyraźnych różnic zdań, to w tej jednej sprawie wszyscy radni, nawet ci opozycyjni, byli całkowicie zgodni i nie wyobrażają sobie, by siedzibą powiatu chojeńskiego nie było ich miasto. Władze gminy, oprócz rozmów w Warszawie, zamierzają także przekonywać do swych racji nowego wojewodę szczecińskiego i Sejmik Samorządowy Województwa Szczecińskiego.
Przy dwóch głosach wstrzymujących się dębnowscy radni przyjęli kolejne stanowisko następującej treści: „Rada Miejska w Dębnie podtrzymuje swoje stanowisko z 29.11.1997 r. w sprawie siedziby przyszłego powiatu w Dębnie. W przypadku nieosiągnięcia porozumienia - zgody pozostałych gmin, tj. Boleszkowic, Cedyni, Chojny, Mieszkowic, Morynia i Trzcińska-Zdroju na utworzenie siedziby w Dębnie, wyrażamy akces przystąpienia gminy Dębno do powiatu myśliborskiego bądź gorzowskiego”.
Radny A. Brzozowski niechętne Dębnu nastroje wśród mieszkańców Chojny nazwał amokiem. - Nie mamy pewności, czy Chojna nie zacznie rozbudowywać np. ośrodka zdrowia kosztem innych gmin - powiedział. Część radnych wypowiadała się w podobnym duchu: „Nie chcemy, by Chojna rozwijała się za nasze złotówki”. Były też głosy bardziej umiarkowane: - Lepiej utworzyć wspólny powiat z Chojną, bo z naszą infrastrukturą bylibyśmy w korzystniejszej sytuacji - stwierdził radny F. Kucharski. Zastrzegł się jednak zaraz, że oczywiście siedziba takiego powiatu musiałaby być w Dębnie.
Spór o siedzibę powiatu znalazł się w ślepym zaułku. Ciekawe, że oba miasta zarzucają sobie nawzajem to samo: mieszkańcy Dębna obawiają się, że Chojna będzie rozwijać się ich kosztem, a u mieszkańców Chojny te same obawy wzbudza Dębno, zwłaszcza gdy wspominają lata 1945-75. Jest jeszcze jedna analogia. Podobno wielu mieszkańców Dębna wolałoby jeździć do siedziby powiatu do Gorzowa niż do Chojny. Natomiast w Chojnie bardzo często słyszy się, że jeżeli starostwo miałoby być w Dębnie, to lepiej już jeździć do Gryfina. Innymi słowy - z jednej strony: wszystko, byle nie Chojna, a z drugiej - wszystko, byle nie Dębno. Czy jest jeszcze szansa na porozumienie?
„Gazeta Chojeńska” z 4 lutego 1998


- Wznieście się nad sprawy proceduralne i zastanówcie się, czy rzeczywiście chcecie tego wspólnego powiatu - apelował poseł Artur Balazs [25 maja 1998 r. w Mieszkowicach na wspólnym posiedzeniu rad siedmiu gmin, które miały tworzyć powiat]. Nie pomogły jednak ani jego mediacje, ani przybyłego również wiceprzewodniczącego Sejmiku Samorządowego Piotra Czaczyka, choć podkreślono, że porozumienie wszystkich gmin stworzyłoby jeszcze realną szansę na utworzenie powiatu. Do tej pory jedyną przeszkodą był spór o jego siedzibę. Nie zaakceptowano pomysłu gospodarzy, by zadecydować o tym wspólnie w tajnym głosowaniu. Propozycję taką skrytykowali zwłaszcza przedstawiciele Chojny, Trzcińska-Zdroju i Cedyni. Władze Chojny i Dębna powtórzyły po raz kolejny, że tylko u nich może być starostwo.
„Gazeta Chojeńska” z 3 czerwca 1998

do góry
2020 ©  Gazeta Chojeńska