„Gazeta Chojeńska” numer 26 z dnia 27.06.2006
Prezentujemy tu wybrane teksty z każdego numeru.
Wszystkie artykuły i informacje znajdują się w wydaniu papierowym.

I wtedy nas wywieźli - w Angermünde

Pokazywaną już wielokrotnie na pograniczu głośną wystawę "Und dann mussten wir raus - I wtedy nas wywieźli" oglądać będzie można od 3 lipca do 16 sierpnia w Ratuszu w Angermünde. Przypomnijmy, że wystawa miała swą premierę w 1999 r. w Chojnie. Ma podtytuł "Wędrówki po obszarze pamięci. O wypędzeniach Polaków i Niemców 1939-1949". Jak mówią organizatorzy, od 1992 roku przez wiele lat w różnych miejscowościach po obu stronach granicy spotykali się ludzie, by opowiadać o swoich przeżyciach z czasów przedwojennych, wojennych i powojennych. Inicjatorem tych spotkań - "pogwarek" - był berliński socjolog kultury Wanja W. Ronge. W Chojnie, Słońsku, Ośnie i Witnicy ludzie z Kresów i Polski centralnej opowiadali o wydarzeniach, których byli uczestnikami - o wrześniu 1939 roku i ucieczce przed zbliżającą się wojną, o przymusowych wysiedleniach z terenów pod okupacją niemiecką, o wywózkach na Syberię, o robotach przymusowych, o deportacjach do obozów koncentracyjnych. Dla wielu z nich koniec wojny oznaczał nowe wypędzenie - musieli opuścić swoje strony rodzinne i osiedlić się na ziemiach zachodnich. Niemcy pochodzący z tych właśnie okolic opowiadali z kolei o ucieczce przed sowieckim frontem, o powojennych wypędzeniach, internowaniach i zsyłkach do Związku Sowieckiego. Dzisiaj mieszkają oni po drugiej stronie Odry - w Obersdorf, Lebus, Storkow, Letschin, Eisenhüttenstadt czy Vogelsang.

Wszystkie te polskie i niemieckie opowieści złożyły się na wystawę. Prezentowana była ona do tej pory w pogwarkowych miejscowościach - Chojnie, Storkow, Lebus, Słońsku i Dąbroszynie, następnie m.in. w Travemünde, Polskim Instytucie Kultury w Berlinie, Frankfurcie n. Odrą, Heidelbergu, Muzeum Śląskim w Görlitz, Gubinie, podczas Ekumenicznego Dnia Kościołów w Berlinie, w Bad Muskau, Lublinie, Eberswalde, Nowym Warpnie, Szczecinie i Trzcińsku Zdroju oraz wielu miejscowościach w Niemczech.
Zestawienie tekstów i struktura całości są dziełem grupy roboczej, którą stworzył W. Ronge. W jej skład wchodzą: Ewa Czerwiakowska (publicystka), Anna i Maciej Dzendzel (graficy), Andrzej Eckert (plastyk), Martina Pietsch (historyk). Ekspozycji towarzyszy dwujęzyczna publikacja pod tym samym tytułem, której drugie wydanie ukazało się w ub. roku w Berlinie.

Otwarcie wystawy w Angermünde odbędzie się w poniedziałek 3 lipca o godz. 15 w Ratuszu z udziałem burmistrza tego miasta Wolfganga Krakowa oraz W. Ronge i E. Czerwiakowskiej. Organizatorem jest Europahaus Angermünde.
(rr)